Po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r. w niewoli sowieckiej znalazło się około 240-250 tys. polskich jeńców, w tym ponad 10 tys. oficerów, w większości rezerwistów, którzy stanowili kwiat inteligencji polskiej. Byli wśród nich inżynierowie, lekarze, księża, nauczyciele stanowiący poważne zagrożenie dla agresywnych planów imperium sowieckiego, ponieważ nie dałoby się ich sowietyzować. Na najwyższym szczeblu władzy, z osobistego rozkazu Stalina, podjęto decyzję o wymordowaniu internowanych żołnierzy, wbrew międzynarodowym konwencjom i porozumieniu polsko-radzieckiemu. Sowiecka policja polityczna ( NKWD) w ciągu sześciu tygodni wymordowała strzałem w tył głowy blisko 22 tys. polskich obywateli.

Było wśród nich 14587 jeńców wojennych (oficerów i policjantów ) z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz 7,3 tys. więźniów aresztowanych w okupowanej przez Rosję Radziecką wschodniej części Polski. W nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 r., a więc w czasie kiedy NKWD mordowało polskich jeńców i więźniów, ich rodziny stały się ofiarami masowej deportacji w głąb ZSRR przeprowadzonej przez władze sowieckie. Decyzję o jej zorganizowaniu Rada Komisarzy Ludowych podjęła 2 marca 1940 r. Według danych NKWD w czasie dokonanej wówczas wywózki zesłano łącznie około 61 tys. osób, głównie do Kazachstanu.

Siedem lat temu delegacja polskiego rządu udając się na uroczystości związane z obchodami rocznicy zbrodni katyńskiej rozbiła się na podejściu do lotniska smoleńskiego, zginęła wówczas część elity politycznej i intelektualnej związanej z polskim ruchem solidarnościowym, zginęli dwaj prezydenci Polski: prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką Marią, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Wśród 96 ofiar znaleźli się: wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, grupa parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej, pracownicy Kancelarii Prezydenta, szefowie instytucji państwowych, duchowni, przedstawiciele ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych oraz osoby towarzyszące, stanowiący delegację polską na uroczystości związane z obchodami 70 rocznicy zbrodni katyńskiej, a także załoga samolotu rządowego. Była to druga pod względem liczby ofiar katastrofa w historii polskiego lotnictwa i największa pod względem liczby ofiar katastrofa w dziejach polskich Sił Powietrznych. Katastrofy nie przeżyła żadna z osób obecnych na pokładzie.